Эх, эцгийн нас, эхийн жирэмсэн үеийн эрүүл мэндийн байдал, ажлын нөхцөл, хорт зуршил, хооллолт, дэглэм, төрөлтийн явц, ахуйн байдлаас хүүхдийн өсөлт, бойжилт шууд хамаардаг байна. Тухайлбал, ээж нь тамхи татдаг бол хүүхэд жин багатай, дутуу төрөх, тагнай сэтэрхий, мэдрэлийн эрхтэний гажигтай төрөх магадлал ихэсдэг аж.
Мөн жирэмсний хордлоготой, дотор эрхтэний архаг, цочмог өвчтэй, хоол унд муутай, ажил амралтын дэглэмээ зөв зохицуулаагүй эхчүүдээс төрөлхийн тураалтай хүүхэд их төрдөг хэмээн Хан-Уул дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийн Хүүхдийн их эмч Г.Гантөмөр зөвлөж байна.
Жирэмсний үед хэрэглэсэн эм урагт хортой нөлөөлнө. Цитостатик эм нь ургийг үхүүлж болохоос гадна төрөлхийн олон гажиг үүсэхэд хүргэнэ. Прогестерон нь эмэгтэй ургийн булчинг хэт хөгжүүлдэг аж. Таталтын, бүлэгнэлтийн эсрэг эм нь олон янзын гажиг үүсгэдэг.
Согтууруулах ундаа нүүрний хэлбэрийн гажиг үүсгэж, өсөлтийг удаашруулна. Төрөх үед эхийн хэрэглэсэн тайвшруулах, өвчин намдаах эм урагт нөлөөлж төрсний дараа унтамхай, идэвхгүй болгодог. Төрсний дараа хүүхдийн өсөлт эрчимтэй байх ба энэ нь урагт өсөлтийн дааврыг хүлээн авах эсийн хүлээн авагч их байдагтай холбоотой.
Энэ үед өсөлт нь зөвхөн өсөлтийн даавраас хамаарна. Дотоод шүүрлийн булчирхайн эмгэгийн үед хүүхдийн өндөр өөрчлөгдөж болно. Бэлгийн бойжилтын үед хүүхэд өндөр болдог нь тухайн дааврын ялгаралт ихэссэнтэй холбоотой. Гэтэл сэтгэл санааны дарамтад, хайр энхрийлэл, халамж дутагдсан хүүхдийн асаргаа хооллолтыг доголдуулж, хүүхэд байнга өвчилж байсан тохиолдолд өсөлт, хөгжил нь үе тэнгийнхнээсээ хоцордог гэв.
Н.Даян